دستورالعمل و نکته‌های مفید کار در سرمای شدید
با خبر بودن از میزان سرما و سرعت باد برای کارفرما مهم است تا بتواند مقدار خطر سرمازدگی کارگران را تخمین زده و تدبیرهای امنیتی را به موقع اندیشید و به کار گیرد. کارفرما باید شرایط فیزیکی کارگرها هنگام کار در سرما، بخصوص کارگرهای تازه کاری که تازه شروع به کار کرده اند به کار در سرما آشنایی و عادت ندارند و یا کارگرهایی که در مرخصی بوده‌اند و تازه به سرکارخود برگشتند، مهم است.
چه افرادی از سرمای محیط تأثیر میگیرند؟
خطرسرمازدگی درکارگرانی که در محیط های باز با دمای پایین کار میکنند وجود دارد و سرمای محیط به انها اثر میگذارد. هنگام سرعت گرفتن باد هوای محیط های باز سردتر احساس می شود و این سردی هوا خطر سرمازدگی کارگرهایی که در فضای باز کار میکنند مانند کارگرهای ساختمانی، برف روبها، پلیس ها و آتشنشان و دیگر کارگران فضای باز را افزایش میدهد.
سرمازدگی چیست؟
سرمازدگی درنقاط مختلف کشور متفاوت است. در برخی از مناطق که زمستان ندارند، دمای نزدیک به دمای انجماد آب، برای سرمازدگی مناسب و کافی است. همراه با افزایش سرعت باد گرما زودتر از بدن جدا می شود که این همان سوز است. خیسی و رطوبت نیز اگر بخاطر عرق کردن بدن هم باشد، باعث خارج شدن گرما از بدن میشود در نتیجه با کاهش گرمای پوست بدن و یا در حالت بدتر با کاهش دمای داخلی بدن سرمازدگی رخ میدهد. دراین حالت اگر بدن قادر به گرم نگه داشتن خود نباشد بیماری ها و صدمه های خطرناک و مربوط با سرما نمایان می شوند که باعث صدمات دائمی عضوهای بدن و در نهایت مرگ فرد می شود. در انواع سرمازدگی،میتوان به افت دمای بدن ( هیپوترمی )، سرمازدگی پا و یخ زدگی اشاره کرد.
چه عواملی در سرمازدگی مهم است
- رطوبت و خیسی
- پوشش لباس نامناسب کارگر،
- خستگی کارگر،
- مشکلات سلامتی کارگر مانند فشار خون بالا،
- کم کاری تیروئید
- دیابت،
- شرایط بدنی بد کارگر
چگونه از سرمازدگی موقع کارکردن در سرما جلوگیری کنیم؟
با وجود اینکه هیچ استاندارد خاصی برای کار در سرما تعیین نشده است، ولی به صورت کلی کارفرما وظیفه دارد که کارگران را از خطرات شناخته شده کار بخصوص خطرهای ناشی از سرمازدگی که باعث آسیب شدید جسمانی و یا حتی مرگ در محل کار می شود، محافظت کند.
وظیفه‌ی کارفرما درقبال کارگران چیست؟!
کارفرما باید نسبت به وضعیت جسمی کارگران اطلاع و نظارت داشته باشد. کارفرما باید در زمان های کوتاه و مناسب کار را تعطیل کند و کارگران را در مکانی گرم و خشک برای استراحت گرد هم بیاورد تا بدن آنها گرم شود. کارفرما باید از کارگر بخواهد که کار را در گرم ترین ساعات روز انجام دهد. همچنان باید کارگرها را گروهی و بصورت زوج های دو نفره برای کار دسته بندی کند.
کارفرما باید از نوشیدنی های گرم و شیرین درحین کار به کارگرها بدهد. و باید از سیستم های گرمایشی تابشی فضای باز برای گرم شدن کارگرها استفاده کند. همچنین وظیفه ی آموزش کارگران را برعهده دارد که این آموزش شامل موارد زیر است: کارگران باید بتوانند شرایط آب و هوایی محل کار خود را که منجر به سرما زدگی میشود را تشخیص دهند. انها بایدعلائم سرمازدگی، پیشگیری از سرمازدگی و چگونگی کمک کردن به شخص سرمازده را آموزش ببینند. انها باید از چگونگی انتخاب لباس مناسب برای کار کردن در محیطی که شامل سرما، رطوبت و باد است را آموزش ببینند.
سرمازدگی و انواع آن:
سرمازدگی پا با قرار گرفتن طولانی مدت پا در شرایط سرد و مرطوب پاسرمایی که یک آسیب غیر انجامدی است اتفاق می افتد. اگر پای فرد به صورت مداوم مرطوب باشد، ممکن است حتی در دمای۱۵درجه سانتیگراد هم پاسرمایی اتفاق بیفتد. چون پای مرطوب، ۲۵ بار سریع تر از پای خشک، دمای خود را از دست می دهد این آسیب به پای که دارای رطوبت است وارد میشود. که از علائم آن میتوان به قرمزی پوست، سوزن شدن، درد، تورم، گرفتگی عضلات پا، بی حسی و تاول اشاره کرد. کمک های اولیه ای که باید انجام شود؛ تماس با اورژانس بدون اتلاف وقت و خودتان سریع در جستجوی کمک پزشکی باشید. کفش، پوتین و جوراب های خیس را از پا دربیاورید. سریع پاهیتان را خشک کرده و از ادامه کار با آنها بپرهیزید. پایی که صدمه دیده را بالاتر نگه دارید و از راه رفتن با آن پا جدا خودداری کنیدو سریع به پزشک مراجعه کنید. یخ زدگی در این حالت پوست و یا بافت منجمد میشود.
در برخی موارد یخ زدگی موجب آسیب دائمی به بدن و در موارد شدیدتر ممکن است منجر به قطع عضو شود. خطر یخ زدگی برای افرادی که مبتلا به گردش خون پایینتر و یا افرادی که خود را برای دمای خیلی سرد خوب نپوشانده انذ افزایش می‌یابد. از علائم یخ زدگی میتوان به: قرمز شدن پوست و پدیدار شدن لکه های خاکستری در انگشتان دست، پا، بینی و نرمه گوش، سوزن سوزن شدن، تیر کشیدن، بی حسی، سختی و تاول در مناطق که آسیب وارد شده است اشاره کرد. کمک های اولیه در یخ زدگی: تمام مراحلی را که در قسمت هیپوترمی ( افت دمای بدن ) گفته خواهد شد، انجام دهید. از بافتی که منجمد سده ویخ زده است محافظت کنید. برای مثال به آرامی یک پارچه خشک دور قسمت منجمدشده بپیچید و از هرگونه تماسی با آن جلوگیری کنید تا کمک های پزشکی برسد. مراقب باشید که بافت آسیب دیده را مالش ندهید، چون به پوست و بافت آسیب جدی وارد میشود. به بافتی‌که آسیب دیده آب یا برف نزنید. تاول ها را خالی نکنید. قبل از رسیدن کمک پزشکی بافتی که آسیب دیده است را گرم نکنید.و از پدهای گرمازا استفاده نکنید و در قسمت آسیب دیده آب گرم قرار ندهید.
چون اگر بافتی که دچار یخ زدگی شده باشد گرم شود وباز یخ بزند،به آن بافت صدمه بیشتری وارد میشود. بهترین وایمم ترین راه آن است که بافت یخ زده توسط متخصصین پزشکی دوباره گرم شود. اگر شخص آسیب دیده بیتاب بود، نوشیدنی گرم و شیرین به او بدهید. افت دمای بدن (هیپوترمی)چیست؛ وقتی شخص در محیط سرد مشغول به کار است ودرجه حرارت طبیعی بدن از ۳۷ درجه سانتیگراد به کمتر از ۳۵ درجه میرسد، هیپوترمی اتفاق می افتد. وقتی بدن در معرض سرما قرار میگیرد دمای خود را سریعتر از دمایی که می تواند تولید کند از دست میدهد. وقتی فرد مدت زمان طولانی در سرما می‌ماند، کل انرژی ذخیره شده در بدن فرد مصرف میشود که نتیجه این اتفاق هیپوترمی یعنی دمای غیرطبیعی پایین بدن می باشد.
این اتفاق در دمای خیلی پایین پیش می آید، ولی همچنان ممکن است به خاطر احساس سرما کردن مثل خیس شدن زیر باران، عرق کردن و یا افتادن در آب وحتی هوای خنک، یعنی دمای بالاتر از صفر درجه نیز اتفاق بیافتد. علائم افت دمای بدن: خفیف ترین نشانه ان، لرزهای غیرقابل کنترل است که نباید نادیده گرفته شود. میدانیم که لرزیدن نشانه این است که بدن دارد گرمای خود را از دست میدهد، اما خود به گرم شدن دوباره ی بدن کمک می کند. درصورتی که افت دما متوسط و یا شدید باشد،از نشانه های دیگر آن به عدم تعادل، گیجی، لکنت زبان، ضربان قلب کم و تنفس کند، بیهوشی و در نهایت مرگ میتوان اشاره کرد.
وقتی دمای بدن بیش از حد پایین باشد بر مغز تاثیر گذاشته و باعث می شود فرد مصدوم نتواند خوب فکر کندو تصمیم بگیرد و یا درست راه برود. این حالت، خطرناک بودن هیپوترمی را نشان می دهد، زیرا فرد مصدوم نمی داند چه اتفاق در حال رخ دادن است و در نهایت هیچ کاری هم نمی تواند بکند. کمک های اولیه سریع با اورژانس تماس بگیرید. فرد آسیب دیده را به مکان گرم و خشک ببرید. لباس های خیس فرد را درآورده و با لباس خشک وگرم بپوشانید.
تمام بدن و سر و گردن را با چند لایه ملافه بپیچانید.یک عایق تبخیر مانند نایلون را دور بدن مصدوم به غیر از صورت او بپیچانید، اگر رسیدن کمک های پزشکی بیش از نیم ساعت طول می کشد: اگر فرد بیتاب بود به او نوشیدنی گرم و شیرین بدهید تا دمای بدنش افزایش پیدا کند. به علاوه هیچوقت سعی نکنید تا به شخصی که هوشیاریش را از دست داده چیزی بنوشانید. میتوانید بطری های گرم یا کیسه های داغ را زیر بغل، دو طرف سینه و کشاله ران فرد مصدوم قرار دهید.برای آگاهی بیشتر از چگونگی گرمادهی به مصدوم میتوانید اورژانس تماس بگیرید.
کمک به احیاء ابتدایی (در صورت لزوم) همکاران که دوره احیاء قلب و ریه ( CPR ) را آموزش دیده اند، می توانند به شخص مصدوم که دچار هیپوترمی شده، نبض نداشته و یا تنفس نمی کند کمک کنند: سریع با اورژانس جهت دریافت راهنمایی پزشکی تماس بگیرید. دستورالعملی را که در قسمت هیپوترمی برای شما شرح دادیم مو به مو انجام بدید، با احتیاط دستور العمل هارا اجرا کنید وهرگز تلاش نکنید به فردی که بی هوش است مایعات بخورانید.
ضربان قلب و علائم تنفسی مصدوم را بررسی کنید. این کار را برای مدت زمان یک دقیقه انجام دهید. چنانچه در این مدت زمان یک دقیقه کارگر مصدوم دارای ضربان یا تنفس نبود کارگرانی که آموزش احیاء دیده اند باید به مدت ۳ دقیقه به مصدوم تنفس مصنوعی بدهند. بازهم ضربان قلب و تنفس را برای ۶۰ ثانیه بررسی کنید. اگر همچنان از تنفس و ضربان خبری نبود، بازهم تنفس مصنوعی را تکرار کنید. شما میتوانید درصورتی ماساژ قلبی را آغاز کنید که، اپراتور اورژانس و یا سرویس فوریت های پزشکی دراین کار شما را راهنمایی کنند. وضعیت بدنی مصدوم را بازهم به بصورت دوره ای و متناوب بررسی کنید. در صورتی که کمک های پزشکی تا ۳ ساعت به بیمار نرسد ماساژ قلبی توصیه می شود.
دمای سرمای باد خطر سرمازدگی کارگرانی که درفضای باز و در معرض هوای سرد هستند را تهدید می کند. دوعامل سرعت بادو دمای هوا در احساس سرمای کارگران، موثر است. سرمای باد اصطلاحی است که میزان کم شدن دمای بدن را از تاثیر ترکیب هوای سرد و سرعت باد توضیح میدهد. از ترکیب میزان دمای هوا و سرعت سرمای باد که یک عدد است به دست می آید. برای مثال زمانی که دمای هوا ۴۰ درجه فارنهایت و میزان سرعت باد ۳۵ مایل در ساعت است، سرمای باد ۲۸ درجه فارنهایت به دست می آید. این عدد میزان واقعی تاثیر سرمای محیط، بر پوست در معرض آن را نشان میدهد.